سوکسله آزمایشگاهی

نحوه کار با دستگاه استخراج سوکسله

روش کار با دستگاه استخراج سوکسله بسیار ساده است که در ادامه به توضیح هر مرحله از آن می پردازیم:

1. نمونه جامد که شامل ترکیب مورد نظر است را داخل کارتوش یا انگشتانه (Thimble) قرار دهید.

2. کارتوش حاوی نمونه را در داخل بخش اصلی دستگاه که به آن استخراج گر سیفون سوکسله (Extractor) گفته میشود  قرار دهید.

3. حلال انتخاب شده را درون بالن بریزید و آن را بر روی شوف بالن  قرار دهید.

4. استخراج گر را به بالن نصب کنید و از محکم بسته شدن آن اطمینان حاصل کنید.

5. کندانسور (Reflux Condenser) را بالای استخراج گر نصب کنید و آب سرد را توسط یک شلنگ به ورودی آن متصل نمایید تا از طرف دیگر که خروجی قرار دارد خارج شود. (این کندانسور به منظور متراکم کردن حلال و بازگشت آن به استخراج گر طراحی شده است)

6. اکنون دستگاه آماده کار است، با روشن کردن شوف بالن، حلال را به نقطه جوش برسانید.

در طی فرآیند استخراج، بخار حلال از مسیر تقطیر به بالا حرکت می‌کند و سپس وارد کندانسور می‌شود، جایی که متراکم شده و به شکل قطره‌ به پایین می چکد. حلال در محفظه استخراج گر شروع به بالا آمدن میکند و با نفود در کارتوش، بخشی از ترکیب موثر مورد نظر از نمونه را در خود حل می‌کند. وقتی استخراج گر تقریبا پر شد، سیفون استخراج گر عمل میکند و حلال به بالن بازمیگردد تا این فرآیند مجدداً آغاز شود. این چرخه امکان استخراج مداوم را فراهم می کند و تا زمانی ادامه می یابد که استخراج، کامل در نظر گرفته شود. لازم به ذکر است که با هر بار تکرار این فرآیند، مقدار بیشتری از ترکیب مورد نظر استخراج میشود و ذرات جامد حل نشدنی در کارتوش باقی می‌مانند و به این ترتیب است که ترکیبات موثر از نمونه جدا می‌شوند.

پس از اتمام استخراج، محلول موجود در فلاسک تقطیر، حاوی ترکیبات مورد نظر است. برای بازیابی ترکیبات هدف، محلول را می توان تغلیظ نمود. اینکار اغلب با حذف حلال از طریق تبخیر و با استفاده از روش های مختلفی مانند جوشاندن یا تبخیر چرخشی(Rotary Evaporator) انجام می شود.

حلال های رایج جهت استفاده در دستگاه سوکسله

 یکی از جوانب مهم در استفاده از این دستگاه، انتخاب حلال مناسب جهت استخراج مطلوب است. برای دستگاه استخراج سوکسله، می‌توان از انواع مختلفی از حلال‌ها استفاده نمود، اما انتخاب حلال بستگی به نوع نمونه‌ای دارد که می‌خواهید استخراج کنید. تعدادی از حلال‌های رایج مورد استفاده در دستگاه سوکسله عبارتند از:

1. هگزان (Hexane):

هگزان یکی از حلال‌های رایج در دستگاه استخراج گر سوکسله است. این حلال دارای نقطه جوش مناسبی برای استخراج مواد از نمونه‌ها است و معمولاً در استخراج روغن‌ها و مواد چربی از گیاهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

2. دی‌متیل‌کتون (Methyl Ethyl Ketone – MEK):

MEK یک حلال دیگر است که در دستگاه سوکسله برای استخراج مواد آلی استفاده می‌شود. این حلال دارای نقطه جوش پایین‌تر از هگزان است و ممکن است برای موادی با حساسیت به حرارت مناسب باشد.

3. اتانول (Ethanol):

اتانول یک حلال آلی است که برای استخراج مواد از نمونه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این حلال به عنوان یک گزینه اقتصادی و بازیافت پذیر در برخی موارد مورد ترجیح قرار می‌گیرد.

4. متانول (Methanol):

متانول نیز یک حلال است که برای استخراج مواد آلی از نمونه‌ها استفاده می‌شود. این حلال دارای نقطه جوش کمتر از اتانول است و ممکن است برای موادی با نقطه جوش پایین مناسب باشد.

5.کلروفرم (Chloroform):

این حلال نیز برای استخراج مواد از نمونه‌ها به کار می‌رود ولی به دلیل سمیت آن، باید با احتیاط استفاده شود.